Góc tháng 11
___ LỤT _____

Tác giả: Đào Thị Thanh Liên K2

Nhớ lại ngày nớ răng mà dại quá !
Dại ơi là dại !
Mỗi năm , hể hết tiết Thu se se lạnh là Mạ lo phay pháy – lo cho bầy con có áo mặc đủ ấm trong mùa lạnh đang gần kề – lo dự trữ gạo để cả nhà ăn trong mấy ngày nước lai láng mặt đường , chợ búa…Rồi vị tâm , nước mắm , muối rang …. Đặc biệt nhứt là vại Mắm cá Chuồng . Mạ còn lo nhiều – nhiều thứ khác nữa cho cả nhà bảy miệng ăn . Ba bỏ đi lâu rồi , đứa mô hỏi là Mạ đánh trống lãng , lì hỏi tới Mạ la mà nét mặt buồn xo , thương Mạ rứa là im luôn !
Lụt , Mạ ít ngủ để thức mà canh nước lên nước xuống , buổi túi khỏi đóng cửa , dòng nước đục ngầu ở thượng nguồn đổ về cuồn cuộn , tràn ngập khắp nhà cửa đường sá , mọi sinh hoạt đời thường những vùng thấp trũng tạm ngưng hoàn toàn , nhà nhà lo chống lụt , mà chống chi chừ ? Trong xóm , nhà mô cũng lè tè , nước mặc sức tràn vô thoải mái dù người lớn chẳng ai ưa , chỉ có lũ con nít là khoái chí tử , mạnh đứa mô đứa nấy lận quần lên tới háng mà lội lụt , lội lui lội tới chán chê thì bắt ghế đẩu lén Mạ xé giấy vở xếp thuyền , đua nhau thả bập bềnh trong cái sân nhỏ trước nhà .

Nước rút , Mạ mừng thở ra tới nằm một bên cũng nghe . Còn mấy chị em thì buồn xo vì mỗi năm chỉ có một lần . Chao là dại !

Ngày nớ , đứa mô đứa nấy đều mê món Mắm cá Chuồng kho khô ăn mấy ngày lụt , hương thơm và mùi vị thiệt là đậm đà khó quên , nhứt là mùi thính ướp trong mắm , không có chi so sánh được , mà phải kho trong om đất mới thơm nức mũi , khiến bọn nước miếng cứ trào lên làm nuốt không kịp khi nghe Mạ nói ” Chờ chút con hí ! Cơm mới cạn”. Nhớ lại mà thương chi lạ cái cảnh đầm ấm thuở nhỏ của mấy Mạ con . Cơm nấu mấy ăn cũng cứ thiếu , trong cái mâm nhôm chỉ có dĩa mắm kho ở giữa , bảy Mạ con túm tụm chung quanh , trời thì lạnh, ăn tới vét nồi mà cũng còn thòm thèm bởi món Mắm cá Chuồng Mạ kho ngon quá ! Hấp dẫn quá !

Còn nữa … Có năm lụt nhỏ , nước lấp xấp đường đi ngoài Đập Đá , chờ trời vừa tối Mạ biểu chị Lớn coi bầy em , Mạ xăn quần nách rổ với cây vợt và cây đèn bão đi vớt khuyết tấp dày cui hai bên bờ . Mạ kể : ” Họ đông lắm , chen chúc nhau mạnh ai nấy vớt , khuyết nhảy lách tách trắng rổ , đậy tấm lá chuối . Mạ vừa đi vừa vớt từ từ , giáp múi Đập Đá rồi trở lại vòng nữa mới về ” . Thích nhứt là món cháo khuyết có hành tiêu ăn lúc nửa đêm , cay cay thơm thơm đến nao lòng …No nê mấy chị em lăn ra ngủ khò , cái phản giữa nhà là chỗ ngủ cũng là nơi học tập của bốn chị em chưa qua bậc Tiểu học , còn hai đứa nhỏ nhứt thì ngủ với Mạ trên cái chõng tre bên trong bức vách bằng nứa .

Rứa đó mà vui , mà thương nhau chi lạ ! Đầy sự thú vị của thời thơ ấu …

Chừ đây lớn lên , cả nhà đủ thứ nghề , từ Cô giáo rồi

Thợ may , Tiệm tạp hóa ….Nhìn lại cũng ổn , sáng sủa hơn ngày xưa . Mạ sống vui vầy cùng con cái , Mạ ưa chắt môi chắt lưỡi ” Ui chao , nhớ lại răng mà khổ chi mà khổ vô hậu rứa hè ! Mạ cứ sợ không nuôi nổi bầy con , nhứt là mùa lụt , dòm con cái vét nồi cơm nắm cho chặt rồi quẹt Mắm cá Chuồng mà Mạ đứt ruột đứt gan . Nhờ Trời thương , bán rau chuối đấp đỗi qua ngày , đứa lớn lo đứa nhỏ chăm chỉ đàng hoàng như ngày ni là Mạ sướng lắm rồi ! Thây kệ , Ôn Mệ mình nói : Nhứt nghệ tinh , nhứt thân vinh . _ Sống như ri là Mạ quý lắm rồi con nợ ! ” . Mạ vừa nhai trầu vừa cười móm mém , ánh mắt tràn đầy hạnh phúc ! Thiệt dễ thương !

******Thời gian dần trôi … Mạ già yếu rồi theo Trời theo Phật . Trong tôi Mạ vẫn còn như hình ảnh ” thân cò lặn lội ” trên từng bước đường tôi đi qua , câu ” Mồ côi Cha ăn cơm với cá – Mồ côi Mạ lót lá mà nằm” là rứa ! Dẫu sống trong hoàn cảnh mới nhưng hương vị của om Mắm cá Chuồng kho khô ngày lụt , nắm cơm vắt , tô cháo khuyết … luôn nằm sâu trong tiềm thức , như nhắc nhở trong tôi miền quê hương muôn thuở ngọt ngào và bình yên ngày ấy . Để những lúc nhọc nhằn vì công việc hoặc vì đủ thứ chuyện lo toan trên đời …Tôi lại nhớ về hình ảnh thân yêu cùng hương vị ở nơi tôi được lớn lên từng ngày …với bao kỷ niệm …như tự an ủi mình . Rứa đó !

Không thể nào quên !

Mùa lụt quê hương !